Het PMO (Preventief medisch onderzoek) helpt je om goed voor jouw medewerkers te zorgen en verzuim te verminderen/voorkomen. Medewerkers met een gezonde leefstijl melden zich minder vaak ziek. Met het PMO breng je de gezondheid en vitaliteit van jouw medewerkers in kaart.
Wat is een PMO (Preventief Medisch Onderzoek)
Een PMO (Preventief Medisch Onderzoek) is een uitgebreide gezondheidscheck die werkgevers in Nederland verplicht moeten aanbieden aan hun werknemers. Dit preventieve onderzoek draagt bij aan de gezondheid van werknemers en het terugdringen van verzuim. Het PMO gaat verder dan alleen medische controles en richt zich op het vroeg signaleren van gezondheidsrisico’s die gerelateerd kunnen zijn aan het werk of de algemene leefstijl van werknemers. Door tijdige interventie kunnen problemen worden voorkomen voordat ze leiden tot ziekteverzuim of arbeidsongeschiktheid.

Wat is een PMO precies?
Een PMO staat voor Preventief Medisch Onderzoek en is een periodieke gezondheidscheck die de fysieke en mentale gezondheid van werknemers in kaart brengt. Het onderzoek bestaat uit verschillende componenten zoals:
- een vragenlijsten over leefstijl en werkbeleving
- lichamelijke metingen
- bloedonderzoek
- en soms aanvullende tests zoals een ECG of oogonderzoek
Het PMO verschilt van een gewone medische keuring doordat het niet alleen kijkt naar de geschiktheid voor het werk, maar vooral preventief is gericht op het behouden en verbeteren van de gezondheid.
Het onderzoek wordt uitgevoerd door gekwalificeerde zorgverleners zoals bedrijfsartsen, verpleegkundigen of gespecialiseerde PMO-organisaties. De resultaten geven inzicht in potentiële gezondheidsrisico’s en bieden concrete adviezen voor het verbeteren van de leefstijl en werkomstandigheden. Voor werkgevers levert een PMO waardevolle informatie op over de algemene gezondheid van hun werknemerspopulatie, zonder inbreuk te maken op de privacy van individuele werknemers.
Is een PMO verplicht voor werkgevers?
Voor werkgevers is het aanbieden van een PMO aan hun werknemers wettelijk verplicht. Deze verplichting staat beschreven in artikel 18 van de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet). De wet stelt dat werkgevers hun werknemers periodiek in de gelegenheid moeten stellen een onderzoek te ondergaan dat erop is gericht de risico’s die de arbeid voor de gezondheid met zich brengt zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken.
Deze verplichting geldt voor alle werkgevers in Nederland, ongeacht de grootte van het bedrijf of de sector waarin het actief is. De Arbowet schrijft echter geen specifieke frequentie voor, maar experts adviseren om een PMO minimaal eens in de drie jaar uit te voeren. In sommige branches met verhoogde gezondheidsrisico’s kunnen CAO-afspraken een hogere frequentie voorschrijven. Werkgevers die geen PMO aanbieden, kunnen een boete krijgen van de Inspectie SZW.
Deelname aan PMO: verplicht of vrijwillig?
Voor werknemers is deelname aan een Prefentief Medisch Onderzoek over het algemeen vrijwillig. Hoewel werkgevers verplicht zijn het onderzoek aan te bieden, kunnen zij werknemers niet dwingen om deel te nemen. Deze vrijwilligheid is belangrijk voor het behoud van de autonomie van werknemers over hun eigen medische informatie en lichaam.
Er zijn echter wel uitzonderingen waarbij deelname verplicht kan zijn:
- CAO-afspraken: Sommige collectieve arbeidsovereenkomsten maken deelname verplicht
- Risicovolle beroepen: Bij werkzaamheden met verhoogde gezondheidsrisico’s (bijvoorbeeld werken met gevaarlijke stoffen)
- Wettelijke vereisten: Specifieke wetgeving voor bepaalde sectoren zoals transport of defensie
- Functie-eisen: Bij functies waarbij medische geschiktheid vereist is voor veiligheid
Werkgevers mogen de arbeidsrelatie niet laten afhangen van deelname aan een vrijwillig PMO en mogen werknemers niet benadelen als zij weigeren deel te nemen.
Hoe kan een PMO verzuim tegengaan?
Een PMO speelt een belangrijke rol in de preventie van ziekteverzuim door gezondheidsrisico’s vroeg te signaleren en aan te pakken. Door het identificeren van potentiële gezondheidsproblemen voordat deze leiden tot klachten of ziekte, kunnen preventieve maatregelen worden genomen die langdurig verzuim voorkomen.
Het onderzoek draagt op verschillende manieren bij aan verzuimpreventie:
- Vroegdetectie: Signaleren van verhoogde bloeddruk, diabetes, stress of andere risicofactoren
- Leefstijladviezen: Concrete tips voor gezonder leven en werken
- Werkplekaanpassingen: Identificatie van ergonomische verbeteringen of andere aanpassingen
- Begeleiding: Doorverwijzing naar specialistische zorg of coaching bij geconstateerde risico’s
Studies tonen aan dat bedrijven die structureel PMO’s uitvoeren een lagere verzuimpercentage hebben dan bedrijven die dit niet doen. De investering in preventie levert op lange termijn een positief rendement op door verminderde verzuimkosten en verhoogde productiviteit.
De relatie tussen PMO en ziekteverzuim
Het PMO vormt een belangrijk onderdeel van een integraal verzuimbeleid. Door het periodiek monitoren van de gezondheid van werknemers krijgen werkgevers inzicht in trends en patronen die kunnen duiden op toekomstige verzuimproblemen. Deze informatie stelt hen in staat om proactief maatregelen te nemen in plaats van reactief te handelen wanneer verzuim al is opgetreden.
De relatie tussen PMO en verzuim manifesteert zich op verschillende niveaus. Op individueel niveau kunnen werknemers door de resultaten van hun PMO bewuster worden van hun gezondheidsrisico’s en gemotiveerd raken om hun leefstijl aan te passen. Op organisatieniveau biedt de groepsrapportage inzicht in structurele knelpunten die kunnen bijdragen aan verzuim, zoals werkstress, fysieke belasting of onvoldoende ergonomische voorzieningen.
Wat wordt onderzocht tijdens een PMO?
Een PMO bestaat uit verschillende onderdelen die samen een compleet beeld geven van de gezondheid van werknemers. De exacte inhoud kan variëren afhankelijk van de sector, specifieke arbeidsrisico’s en wensen van de werkgever, maar bevat meestal de volgende componenten.
Standaard onderdelen van een PMO omvatten:
- Vragenlijsten: Over leefstijl, werkbeleving, stress en gezondheidsklachten
- Lichamelijke metingen: Lengte, gewicht, BMI, bloeddruk en polsfrequentie
- Bloedonderzoek: Controle van cholesterol, glucose, leverwaarden en andere parameters
- Urine-onderzoek: Screening op diabetes, nieraandoeningen en andere afwijkingen
- Conditietest: Beoordeling van fysieke fitheid en belastbaarheid
- Gesprek met zorgverlener: Bespreking van resultaten en persoonlijk advies
Afhankelijk van de arbeidsrisico’s kunnen aanvullende onderzoeken worden toegevoegd zoals gehoor- of ziensonderzoek, longfunctietest of specifieke screeningen.
Neem je jaarlijks deel aan een PMO dan kun je deze resultaten naast elkaar neerleggen en het ene jaar vergelijken met het andere. Zo kun je eenvoudig zien of je fysieke gesteldheid er op vooruit gegaan is of juist verslechterd is en het tijd wordt om actie te ondernemen. Een mooie stok achter de deur dus.

Wat betekent het PMO op de lange termijn?
Als werkgever is een actieve en gemotiveerde rol spelen belangrijk. Maak op basis van de resultaten van het PMO een vitaliteitsplan: wat wil je aanpakken, waarom en hoe? Iedereen moet achter de verandering staan! Straal dit ook uit en geef het goede voorbeeld. Dit helpt bij het stimuleren van een gezonde leefstijl van jouw medewerkers. Het is belangrijk om je medewerkers te betrekken bij het aandragen van mogelijke oplossingen en ideeën. Beloon goed gedrag, zodat jouw medewerkers de verandering als positief ervaren.
De voordelen van het PMO
Het PMO biedt medewerkers voordelen:
- Medewerkers krijgen een goed beeld van hun eigen gezondheid en vitaliteit.
- Medewerkers krijgen een adviesgesprek met een vitaliteit- en gezondheidsdeskundige.
Een blije medewerker
Dat je medewerker met plezier naar zijn of haar werk gaat is belangrijk. Een blije medewerker zal zich niet snel ziekmelden. Daarom is werkplezier erg belangrijk tegen ziekteverzuim, maar werkstress is de grootste boosdoener. Dus een gezonde/vitale medewerker is productiever. Sporten en bewegen is belangrijk om fit en vitaal te blijven.
Zorg er bijvoorbeeld voor dat je medewerker tijdens de lunch even naar buiten mag om te wandelen.
Sinds april 2023 spring ik ‘s ochtends op de fiets om naar Payned te gaan.
Hier vervul ik de rol als assistent relatiebeheer. Ik ben begonnen met mijn eigen klantenportefeuille en daar hou ik de personeels-en salarisadministratie van bij. Ook krijgen we overdag veel telefoontjes met uiteenlopende vragen. Het is interessant om voor de klanten en medewerkers vragen uit te zoeken en opdrachten voor ze uit te mogen voeren. Voor nu al veel afwisselende taken en ik ben benieuwd wat er in de toekomst allemaal nog bij gaat komen. Het is fijn om in dit gezellige team te mogen werken en elke dag leer ik ontzettend veel.
Relatiebeheer
Contact opnemen